Veehouderij en volksgezondheid: eerste resultaten VGO onderzoek
Vanaf 2014 is het RIVM gestart met een nader onderzoek naar de gezondheidseffecten van de intensieve veehouderij (IVG). Dit betreft het onderzoek “Veehouderij en Gezondheid Omwonenden”. Op 12 maart 2015 verschenen de eerste resultaten van dit onderzoek.
Door het nieuwe onderzoek (hierna: VGO) hopen de onderzoekers een duidelijker beeld te krijgen van de mogelijke gevolgen van de aanwezigheid van veehouderij op de gezondheid van omwonenden. In het vervolgonderzoek willen de onderzoekers meer gegevens verzamelen over verspreiding van bepaalde micro-organismen die in de veehouderij voorkomen en waarvan bekend is dat deze ziekte kunnen veroorzaken bij mensen.
In de eerste onderzoeksresultaten is onder andere het volgende te lezen.
“Verschillende indicatoren voor de aanwezigheid van veehouderijen lieten een omgekeerd verband zien met astma, COPD en neusallergieën. Deze aandoeningen komen dus minder vaak voor in de nabijheid van veehouderijen. (…) Deelnemers die heel dicht bij een veehouderij wonen (<290 meter) hadden significant minder vaak astma, COPD of neusallergieën. Vergelijkbare negatieve verbanden werden gevonden voor de aanwezigheid van bedrijven met specifieke dieren. Analyses voor gevoelige groepen COPD patiënten hadden bijna tweemaal zo vaak last van piepen op de borst als ze in de nabijheid van een veehouderij woonden. (…) Dergelijke verbanden werden niet gevonden voor mensen met astma of neusallergieën. De aanwezigheid van een groot aantal veehouderijen in een straal van 1000 meter van het huisadres was ook geassocieerd met gebruik van inhaleerbare corticosteroïden (ICS).”
“Evenals in de eerdere ‘Intensieve Veehouderij en Gezondheid’ (IVG) studie, waarin elektronische patiënten dossiers van de huisarts zijn geanalyseerd, blijken omwonenden van veehouderijen minder vaak astma, COPD en neusallergieën te rapporteren dan mensen die op grotere afstand wonen. Dit zou kunnen worden verklaard door een beschermend effect van veehouderijen op de gezondheid van de luchtwegen. Dit wordt inmiddels ook in de wetenschappelijke literatuur vaker gesuggereerd. Definitieve conclusies kunnen pas worden getrokken als de medische gegevens zijn geanalyseerd van de bijna 2500 deelnemers aan het VGO medisch onderzoek. (…) Het is opvallend dat mensen met COPD vaker last hebben van ‘piepen op de borst’ bij een kleinere afstand van het woonadres tot een veehouderij. Naar dit verband wordt nader onderzoek verricht.”
De eerste VGO onderzoeksresultaten zijn zo slecht dus nog niet. De resultaten van nader onderzoek moeten nog worden afgewacht.
De resultaten van het onderzoek zijn van belang voor de uitbreidingsmogelijkheden van veehouderijen. Bij de uitbreiding van veehouderijen – zowel in het kader van planologische medewerking als in het kader van een omgevingsvergunning milieu – is het aspect volksgezondheid een mee te wegen belang. Voor een nadere toelichting hierop verwijs ik u graag naar mijn artikel “Veehouderij en volksgezondheid: beoordeling en advies”.
mw. mr. Franca Damen
