Programma Aanpak Stikstof
Op 1 juli 2015 is het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in werking getreden. Het PAS moet ervoor zorgen dat de natuur versterkt, de stikstofdepositie daalt en er ruimte blijft voor economische ontwikkelingen. De invoering van het PAS heeft geleid tot een nieuw toetsingskader voor economische ontwikkelingen. In een uitspraak van 29 mei 2019 heeft de Raad van State geoordeeld dat het PAS juridisch geen stand kan houden en niet mag worden gebruikt als toestemmingsbasis voor activiteiten.
Hieronder staat een overzicht van mijn artikelen over het PAS. Deze gaan ook over de verschillende uitspraken die zijn gedaan over het PAS, tot en met de uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 waarin het PAS juridisch ‘onderuit’ is gegaan. Artikelen over het natuurbeschermingsrecht ná het vervallen van het PAS, zijn hier te lezen.
PAS-meldingen en handhaving
Met de PAS-uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 is duidelijk geworden dat PAS-meldingen geen betekenis hebben. Bedrijven die een PAS-melding hebben gedaan, mochten daar achteraf bezien niet mee volstaan. Zij hadden over een natuurvergunning moeten beschikken. Daarmee z...
Bestemmingsplannen vernietigd na PAS-uitspraak
Na de PAS-uitspraak van 29 mei 2019 heeft de Raad van State veel besluiten vernietigd, waaronder ook bestemmingsplannen. Het gaat daarbij om bestemmingsplannen voor onder andere woningbouw (één-op-één-inpassing), industrie, buitengebied (agrarisch), een voormalige vliegbasis, een...
De PAS-uitspraak, het relaviteitsvereiste en een nadere beoordeling
De uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) heeft voor veel andere lopende zaken gevolgen. Veel besluiten die op basis van het PAS zijn vastgesteld, worden vernietigd. Maar in sommige zaken biedt het relativiteitsvereiste of een nad...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 9): samenvatting uitspraak
Op 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) heeft de Raad van State een belangrijke uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof. De gevolgen hiervan voor de praktijk zijn groot. In mijn blogserie ben ik ingegaan op de verschillende onderdelen van de uitspraak. In dit blog geef...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 8): eerste reactie overheid
De overheid heeft op 11 juni 2019 een reactie gegeven op de uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) over het Programma Aanpak Stikstof. Zoals de overheid aangeeft, is het een stevige uitspraak die per direct forse consequenties heeft voor individue...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 7): extern salderen weer ‘hot’ of andere oplossingen?
Het Programma Aanpak Stikstof geldt als gevolg van de uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) voor geen enkel Natura 2000-gebied meer. Dat betekent dat het beoordelingskader van het Programma Aanpak Stikstof niet meer geldt. En dat betekent onder a...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 6): gevolgen voor de praktijk
Het Programma Aanpak Stikstof mag niet als toestemmingsbasis voor activiteiten worden gebruikt, zo oordeelde de Raad van State in de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603). De gevolgen hiervan voor de praktijk zijn groot. Dat geldt niet alleen voor de veehouderij, maar...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 5): onderdelen onverbindend
Het Programma Aanpak Stikstof voldoet niet aan de daaraan te stellen eisen, zo oordeelde de Raad van State in de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603). Dit heeft tot gevolg dat een aantal onderdelen uit het relevant toetsingskader onverbindend is. Om welke onderdelen...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 4): waarvoor kan het nuttig zijn?
Het Programma Aanpak Stikstof mag niet als toestemmingsbasis voor activiteiten worden gebruikt, zo oordeelde de Raad van State in de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603). Maar het programma kan mogelijk nog wel voor andere doeleinden nuttig zijn. Een van de doelst...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 3): verwachte voordelen van maatregelen
In de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) over het Programma Aanpak Stikstof is de Raad van State onder andere ingegaan op de maatregelen die in de passende beoordeling van het PAS zijn betrokken. Deze maatregelen hadden hierin alleen mogen worden betrokken als de v...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 2): passende beoordeling
In de uitspraak van 29 mei 2019 (ECLI:NL:RVS:2019:1603) over het Programma Aanpak Stikstof is de Raad van State onder andere ingegaan op de passende beoordeling die ten grondslag ligt aan het programma. De vraag staat centraal of de passende beoordeling voldoet aan de daaraan te...
Programma Aanpak Stikstof onderuit (deel 1): inleiding
Op 29 mei 2019 heeft de Raad van State een uitspraak gedaan over de juridische houdbaarheid van het Programma Aanpak Stikstof (ECLI:NL:RVS:2019:1764). De Raad van State is duidelijk: het Programma Aanpak Stikstof mag niet als toestemmingsbasis voor activiteiten worden gebruikt. W...
Gevolgen PAS-uitspraak Europese rechter
Op 7 november 2018 heeft de Europese rechter een uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof. In dit artikel kunt u daarover meer lezen. Wilt u snel een overzicht lezen van: het Programma Aanpak Stikstof; de uitspraak van de Raad van State hierover (zie ook mij...
Programma Aanpak Stikstof ten einde n.a.v. uitspraak Hof van Justitie!?
Het Hof van Justitie heeft op 7 november 2018 een uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). In deze uitspraak heeft het Hof van Justitie de prejudiciële vragen van de Raad van State over het PAS beantwoord. In dit artikel worden de belangrijkste overwegingen van...
Aanpassing Beleidsregel natuurbescherming Noord-Brabant
De provincie Noord-Brabant heeft in de Beleidsregel natuurbescherming de voorwaarden voor bedrijven om in aanmerking te komen voor een natuurbeschermingswetvergunning aangepast. Op deze manier wil de provincie nog meer het belang van duurzame bedrijfsvoering onderstrepen. Achter...
Programma Aanpak Stikstof omzeilen met ADC-toets?
Het Programma Aanpak Stikstof kan worden omzeild met de zogeheten ADC-toets. De Minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft daarvoor gekozen in het kader van de Blankenburgverbinding, om op die manier niet de uitspraken over het Programma Aanpak Stikstof af te hoeven wachten....
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 6): streep door PAS?
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) (zaken C-293/17 en C-294/17). De A-G is kritisch: er bestaat aanmerkelijke twijfel over de juridische houdbaarheid van het P...
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 5): drempel- en grenswaarde
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) (zaken C-293/17 en C-294/17). In dit deel van mijn blogserie over de conclusie van de A-G ga ik in op de drempel- en grenswa...
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 4): maatregelen
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) (zaken C-293/17 en C-294/17). In dit deel van mijn blogserie over de conclusie van de A-G ga ik in op de maatregelen die in...
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 3): passende beoordeling
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) (zaken C-293/17 en C-294/17). In dit deel van mijn blogserie over de conclusie van de A-G ga ik in op de eisen die worden ge...
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 2): beweiden en bemesten
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS) (zaken C-293/17 en C-294/17). In dit deel van mijn blogserie over de conclusie van de A-G ga ik in op beweiden en bemesten i...
Blogserie conclusie A-G over PAS (deel 1): algemeen
De Advocaat-Generaal heeft op 25 juli 2018 een conclusie genomen over de prejudiciële vragen van de Raad van State over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Ondanks dat het PAS volgens de Advocaat-Generaal veelbelovende oplossingen bevat, bestaat over het geheel genomen aanmerkel...
Mag grenswaarde uit Programma Aanpak Stikstof in bestemmingsplan?
Als de stikstofdepositie van een activiteit onder de grenswaarde uit het Programma Aanpak Stikstof blijft, is voor deze activiteit geen vergunning op grond van de Wet natuurbescherming nodig. In dat geval kan worden volstaan met een melding. Mag deze grenswaarde worden overgenome...
Uitspraak over PAS en bestemmingsplan
Op 13 december 2017 (ECLI:NL:RVS:2017:3433) heeft de Raad van State een uitspraak gedaan over een bestemmingsplan waarin een koppeling is gemaakt met het Programma Aanpak Stikstof. In de uitspraak is de Raad van State ook ingegaan op de vraag of een melding op grond van het Progr...