RECHTSPRAAK NATUUR
Hieronder staat een overzicht van mijn artikelen over rechtspraak over stikstof en natuurbeschermingswetgeving in meer algemene zin.
NB: dit overzicht is nog niet compleet omdat de artikelen voorheen werden gecategoriseerd naar wetgevingskader. Andere artikelen over rechtspraak kunt u daarom (vooralsnog) vinden op de andere (sub)pagina’s over natuur.
Onzekerheid stikstof ondervangen door vergunningvoorschriften
Bij het verlenen van vergunningen is er veel onzekerheid rondom stikstof. De vraag rijst of het voldoende kan zijn om die onzekerheden met vergunningvoorschriften te ondervangen. Omgevingsvergunning Natura 2000-activiteit Als het oprichten, wijzigen en/of uitbreiden van een act...
Oude milieuvergunning ‘als natuurvergunning’
In sommige gevallen kan een oude milieuvergunning als het ware als een natuurvergunning worden gezien. Al klopt het niet helemaal om dat zo te zeggen, maar dat leg ik hierna verder uit. Daarna ga ik in op de uitspraken die de Raad van State en rechtbank Overijssel hier op 20 maar...
Ammoniakemissiefactoren emissiearme stalsystemen in natuurvergunning
De ammoniakemissiefactoren zoals die voor stalsystemen waren opgenomen in de Regeling ammoniak en veehouderij, mogen niet zonder meer worden gebruikt bij het beoordelen van een aanvraag voor een natuurvergunning. Maar bij sommige stalsystemen mag de daaraan toegekende ammoniakemi...
Nieuwe duidelijke uitspraken over extern salderen
Na de uitspraak van 14 februari 2024 deed de Raad van State op 28 februari 2024 (ECLI:NL:RVS:2024:831 en 834) en 6 maart 2024 (ECLI:NL:RVS:2024:951) nóg een aantal duidelijke uitspraken over extern salderen. Voor de voorwaarden voor extern salderen verwijs ik allereerst graag...
Handhaving tegen PAS-melders niet noodzakelijk
Handhaving tegen PAS-melders is niet noodzakelijk, mits dat (uiteraard) voldoende wordt onderbouwd. Dat blijkt uit drie uitspraken van de Raad van State van 28 februari 2024 (ECLI:NL:RVS:2024:838, 844 en 852). Hierin heeft de Raad van State een principieel oordeel gegeven over de...
Duidelijke uitspraak over voorwaarden extern salderen
Op 14 februari 2024 (ECLI:NL:RVS:2024:625) heeft de Raad van State een duidelijke uitspraak gedaan over de voorwaarden voor extern salderen in het kader van het natuurbeschermingsrecht. Ook het arrest van het Hof van Justitie van 10 november 2022 komt daarbij aan de orde. Extern...
Additionaliteitsvereiste nog obstakel voor extern salderen?
Het additionaliteitsvereiste was de afgelopen jaren een obstakel om extern te salderen in het kader van een omgevingsvergunning Natura 2000-activiteit. Verschillende recente uitspraken hebben dit bevestigd. Maar mogelijk brengt de uitspraak van de Raad van State van 14 februari 2...
Voortoets, passende beoordeling en omvang van het project
De voortoets, passende beoordeling en omvang van het project zijn enkele relevante begrippen in het kader van de beoordeling van stikstofdepositie (en andere effecten) op Natura 2000-gebieden. Maar wanneer is nou een voortoets of een passende beoordeling vereist, en wat houden ze...
Waarde van positieve weigering natuurvergunning
Wat de waarde is van een positieve weigering van een aangevraagde natuurvergunning, is en blijft helaas onbekend. De Raad van State heeft daar in de uitspraken van 17 januari 2024 (ECLI:NL:RVS:2024:129 en 131) helaas geen duidelijkheid over gegeven. Achtergrond Sinds de inwerki...
Herbeoordeling van natuurvergunning kan aangewezen zijn
Een herbeoordeling van een natuurvergunning kan in sommige gevallen aangewezen zijn. Dat blijkt uit een arrest van het Hof van Justitie van 10 november 2022 (zaak C-278/21). Als een project significante gevolgen voor Natura 2000-gebieden kan veroorzaken, dan is voor dat projec...
Positieve weigering: wel of niet gelijk aan natuurvergunning?
Een positieve weigering moet niet worden gelijkgesteld met een natuurvergunning. Dat oordeelde rechtbank Oost-Brabant in een uitspraak van 1 december 2022 (ECLI:NL:RBOBR:2022:5232). De uitspraak staat daarmee haaks op de uitspraak van rechtbank Gelderland van 18 oktober 2022, waa...
Toetsingskader stikstof voor beweiden en bemesten
Al in een uitspraak van 4 februari 2015 oordeelde de Raad van State dat voor beweiden en bemesten een natuurvergunning nodig kan zijn. In de uitspraak van 29 mei 2019 bevestigde de Raad van State dat (nogmaals) duidelijk. Hoe beweiden en bemesten moeten worden getoetst, bleef jar...
Bouwvrijstelling stikstof buiten toepassing
De bouwvrijstelling van de natuurvergunningplicht voor wat betreft stikstof moet buiten toepassing worden gelaten. Dat oordeelde de Raad van State in een uitspraak van 2 november 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:3159). Achtergrond Voor activiteiten die een toename van stikstofdepositie o...
Natuurvergunning, positieve weigering of alleen eigen AERIUS-berekening?
Het is altijd belangrijk om vast te stellen of voor het oprichten, wijzigen en/of uitbreiden van een bepaald bedrijf een natuurvergunning nodig is. Sinds 1 januari 2020 is alleen nog een natuurvergunning nodig als er sprake is van een project dat significante gevolgen kan hebben...
Rav-emissiefactoren op de schop bij natuurvergunningen
De ammoniakemissiefactoren zoals die voor stalsystemen zijn opgenomen in de Regeling ammoniak en veehouderij, mogen niet zonder meer worden gebruikt bij het beoordelen van een aanvraag voor een natuurvergunning. Dat oordeelde de Raad van State in een aantal uitspraken van 7 septe...
Let op bij intern salderen met PAS-vergunningen
Bij intern salderen mogen PAS-vergunningen niet zonder meer (helemaal) worden gebruikt. Dat geldt als er sprake is van niet gerealiseerde onderdelen of niet uitgevoerde activiteiten. Dat oordeelde rechtbank Oost-Brabant in een uitspraak van 21 januari 2022 (ECLI:NL:RBOBR:2022:192...
Bedrijfsadressen PAS-meldingen moeten openbaar
De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit moet ook de bedrijfsadressen van PAS-meldingen openbaar maken. Dat oordeelde de Raad van State in een uitspraak van 19 januari 2022 (ECLI:NL:RVS:2022:128). In een uitspraak van 27 januari 2021 oordeelde de Raad van State al...
Oplossingsrichtingen natuurvergunningen en RAV-emissiefactoren
Bij het verlenen van een natuurvergunning mag niet altijd zonder meer van de ammoniakemissiefactoren uit de Regeling ammoniakemissie en veehouderij (RAV) worden uitgegaan. Deze emissiefactoren bieden namelijk niet altijd voldoende waarborg voor de bescherming van Natura 2000-gebi...
Let op bij intern salderen met niet benutte emissieruimte
Bij intern salderen mag niet benutte emissieruimte niet zonder meer gebruikt. Dat oordeelde rechtbank Oost-Brabant in een uitspraak van 8 december 2021 (ECLI:NL:RBOBR:2021:6389). Intern salderen Als een wijziging of uitbreiding van een activiteit ten opzichte van de referenties...
Nieuwe rechtspraak extern salderen
Er is weer nieuwe rechtspraak over extern salderen. Daarin staan enkele interessante punten. Het gaat om een uitspraak van de Raad van State van 24 november 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:2627). Extern salderen Als een activiteit een toename van stikstofdepositie veroorzaakt, kan hierv...
PAS-meldingen en handhaving
Met de PAS-uitspraak van de Raad van State van 29 mei 2019 is duidelijk geworden dat PAS-meldingen geen betekenis hebben. Bedrijven die een PAS-melding hebben gedaan, mochten daar achteraf bezien niet mee volstaan. Zij hadden over een natuurvergunning moeten beschikken. Daarmee z...
Opgelet bij de stikstoftoets in Vlaanderen
Als de effecten van een activiteit op Natura 2000-gebieden moeten worden beoordeeld, moet daarbij zo nodig ook worden gekeken naar de effecten op buitenlandse Natura 2000-gebieden. Het is vaste rechtspraak dat daarvoor het buitenlands toetsingskader mag worden gebruikt (zie bijvo...
Het relativiteitsvereiste bij Natura 2000 een doodlopende weg?
Het relativiteitsvereiste lijkt bij de bescherming van Natura 2000-gebieden steeds meer te zorgen voor een doodlopende weg. Want voor burgers is het inmiddels vrijwel onmogelijk om nog een inhoudelijke discussie over de bescherming van Natura 2000-gebieden te voeren bij de rechte...
Stikstof verkeer tot heersende verkeersbeeld
De stikstofdepositie van verkeersbewegingen moet worden beoordeeld tot de verkeersbewegingen in het heersende verkeersbeeld zijn opgenomen. Dit bevestigde de Raad van State (nogmaals) in een uitspraak van 1 september 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:1969). In de Instructie gegevensinvoe...