Verplichte voedingswaardevermelding vanaf 13 december 2016
Vanaf 13 december 2016 geldt de verplichting om voedingswaarden te vermelden op levensmiddelen. Ook op deze manier moet voortaan aan consumenten voedselinformatie worden verstrekt. Een interessante uitzondering op de verplichte voedingswaardevermelding geldt voor verpakkingen van een kleine omvang.
De verplichting om voedingswaarden op levensmiddelen te vermelden, is vastgelegd in Verordening (EU) nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten (Etiketteringsverordening). In de Etiketteringsverordening, die op 25 oktober 2011 is vastgesteld, is bepaald dat de voedingswaardevermelding vanaf 13 december 2016 verplicht is. Veel bedrijven vermeldden de voedingswaarden van levensmiddelen echter al voor die datum.
Niet alle voedingswaarden moeten worden vermeld. Alleen de vermelding van de energetische waarde (kJ/kcal) en de hoeveelheden vetten, verzadigde vetzuren, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout is verplicht. In aanvulling daarop mag een indicatie worden vermeld voor hoeveelheden van nutriënten, zoals onverzadigde vetzuren, zetmeel en vezels.
Op welke manier de voedingswaarden moeten worden vermeld, is vastgelegd in de Etiketteringsverordening. Zo is bijvoorbeeld niet alleen vastgelegd welke meeteenheden (gram / kJ / kcal), lettergrootte en uitdrukkingsvormen (per 100 gram / ml en in sommige gevallen per portie of consumptie-eenheid) moeten worden gebruikt, maar bijvoorbeeld ook in welke volgorde en verschijningsvorm (uitgangspunt: tabel) de informatie moet worden gepresenteerd.
Als uitgangspunt geldt dat de voedingswaarden op alle levensmiddelen moeten worden vermeld. Er gelden echter verschillende uitzonderingen. De voedingswaarden hoeven bijvoorbeeld niet te worden vermeld op onverwerkte producten die bestaan uit één ingrediënt of categorie van ingrediënten, verwerkte producten die als enige vorm van verwerking zijn gerijpt, kruiden, thee en levensmiddelen die rechtstreeks door de producent in kleine hoeveelheden worden geleverd aan de eindverbruiker of plaatselijke detailhandel die rechtstreeks aan de eindverbruiker levert.
Daarnaast geldt nog een belangrijke uitzondering op de verplichte voedingswaardevermelding, namelijk voor verpakkingen van een kleine omvang. De Etiketteringsverordening lijkt echter innerlijk tegenstrijdig over deze omvang. Enerzijds bepaalt de verordening namelijk dat de verplichte voedingswaardevermelding niet geldt voor verpakkingen waarvan het grootste oppervlak niet groter is dan 25 cm2. Dit terwijl de verordening anderzijds bepaalt dat op verpakkingen waarvan het grootste oppervlak niet groter is dan 10 cm2 geen voedingswaarden vermeld hoeven te worden.
Daarmee lijkt de Etiketteringsverordening dus innerlijk tegenstrijdig. Hierover zal in de praktijk ongetwijfeld nog discussie ontstaan.
mw. mr. Franca Damen
