Gebrek van niet uitvoeren MER(-beoordeling) reparabel?

In de praktijk komt het nog regelmatig voor dat ten onrechte geen milieueffectrapport is opgesteld of niet is beoordeeld of een milieueffectrapport moet worden opgesteld. De vraag rijst of een dergelijk gebrek reparabel is.

Daarbij is het van belang om een onderscheid te maken tussen enerzijds het verplicht opstellen van een milieueffectrapport (MER-plicht) en anderzijds het verplicht beoordelen of een milieueffectrapport moet worden opgesteld (MER-beoordelingsplicht). Bij een MER-plicht kan daarbij weer onderscheid worden gemaakt tussen een plan-MER en een project-MER. In welke situaties een MER-plicht of MER-beoordelingsplicht geldt of een vormvrije MER-beoordeling moet worden uitgevoerd, volgt uit artikel 7.2 en 7.2a van de Wet milieubeheer (hierna: Wm) gelezen in samenhang met het Besluit milieueffectrapportage (hierna: Besluit MER). In onderhavig artikel ga ik daar niet nader op in. In een eerder artikel heb ik hierop voor zover het betreft de veehouderij een nadere toelichting op gegeven.

Plan-MER

Uit de jurisprudentie volgt dat wanneer op grond van artikel 7.2 en/of 7.2a Wm gelezen in samenhang met het Besluit MER een plan-MER had moeten worden opgesteld, maar dit niet is gedaan, dit gebrek niet kan worden gerepareerd. Ook als er in plaats van een plan-MER wel een MER-beoordeling is uitgevoerd, is sprake van een niet reparabel gebrek. Dit volgt uit vaste jurisprudentie van de Afdeling (zie bijv. ABRS 18 juli 2012, 201011214).

Dat er geen herstelmogelijkheden bestaan voor dit gebrek, heeft verschillende redenen. Een eerste reden is dat de procedure voor een MER-beoordeling met minder waarborgen is omkleed dan de MER-procedure voor plannen. Daarnaast worden aan een plan-MER andere inhoudelijke eisen gesteld dan aan een MER-beoordeling. Voorts is van belang het stadium van de planprocedure waarop een plan-MER aanwezig dient te zijn in verband met de afweging die met gebruikmaking van de uitkomsten van het MER in de planprocedure dient te worden gemaakt. Gelet hierop is het dus altijd van belang om tijdig na te gaan of een plan-MER moet worden opgesteld en indien dat gedaan moet worden, dat ook tijdig te doen.

MER-beoordeling

Indien ten onrechte geen MER-beoordeling is uitgevoerd, terwijl dit op grond van artikel 7.2 Wm gelezen in samenhang met het Besluit MER wel verplicht was, kan dit gebrek gelet op de jurisprudentie wel worden hersteld (zie bijv. ABRS 13 maart 2013, 201108360 en ABRS 14 december 2011, 201006895). Het beste is om dit gebrek zo spoedig mogelijk te repareren en de MER-aanmeldnotitie en het MER-beoordelingsbesluit zo spoedig mogelijk toe te zenden aan de instantie waar op dat moment de omgevingsvergunning aanhangig is (bevoegd gezag, rechtbank, Raad van State). Let er wel op dat het MER-beoordelingsbesluit op de juiste wijze wordt gepubliceerd (artikel 7.17 Wm).

mw. mr. Franca Damen