Koekje van eigen deeg
Deze column verscheen in januari 2021 in de regiobladen van Agrio.
Een moment dat zo’n belangrijke stikstofuitspraken worden gepubliceerd, dat de website van de Raad van State (RvS) overbelast raakt. Zo’n moment was het op woensdag 20 januari 2021, 10:15 uur. Toen werden namelijk stikstofuitspraken gepubliceerd waar de praktijk al lange tijd naar uitkeek. Een uitspraak ging over de vraag of bij intern salderen nog een natuurvergunning nodig is. Op 1 januari 2020 is met de inwerkingtreding van de Spoedwet aanpak stikstof namelijk de natuurvergunningplicht aangepast. Sindsdien is alleen nog een natuurvergunning nodig als sprake is van significante effecten op Natura 2000. Volgens de RvS is daar geen sprake van als door het wijzigen en/of uitbreiden van een bedrijf de stikstofdepositie op Natura 2000 niet toeneemt. Daarom oordeelde de RvS dat geen natuurvergunning nodig is voor intern salderen. Bij extern salderen is dat anders. Dan neemt de stikstofdepositie op Natura 2000 namelijk wel toe door het oprichten, wijzigen en/of uitbreiden van een bedrijf. Die toename kan worden ‘weggenomen’ door extern te salderen, maar dat moet worden vastgelegd in een natuurvergunning.
Een andere uitspraak ging over de vraag wanneer een onherroepelijke natuurvergunning mag of moet worden ingetrokken. De provincie moet beoordelen of een natuurvergunning moet worden ingetrokken als sprake is van een (dreigende) verslechtering met significante gevolgen voor Natura 2000 en het bedrijf waarvoor een natuurvergunning is verleend daar effect op heeft. Als de verslechtering van Natura 2000 alleen kan worden voorkomen door een natuurvergunning in te trekken, dan moet een provincie die natuurvergunning intrekken. Maar als er (binnen afzienbare termijn) al andere maatregelen worden getroffen om die verslechtering te voorkomen, dan hoeft de provincie een natuurvergunning niet in te trekken. Daarbij komen de door de overheid aangekondigde stikstofmaatregelen om de hoek kijken. Als die stikstofmaatregelen worden uitgevoerd, kan dat mogelijk voorkomen dat natuurvergunningen moeten worden ingetrokken.
En dan is er nog een stikstofuitspraak waar de overheid zelf misschien eens door in de knel komt. De RvS oordeelde namelijk (in navolging van het advies van het Adviescollege Hordijk) dat de overheid onvoldoende heeft gemotiveerd waarom stikstof bij verkeer maar tot 5 km wordt gerekend. De RvS vindt het onbegrijpelijk dat bij andere stikstofbronnen (zoals agrarische bedrijven) wel verder dan 5 km wordt gerekend, maar bij verkeer niet. Die uitspraak brengt dus vooral veel infrastructurele projecten in gevaar. Je zou kunnen zeggen dat de overheid nu eens een koekje van eigen deeg krijgt…
Franca Damen, advocaat Damen Legal
