Sprookjes
Deze column verscheen in augustus 2021 in de regiobladen van Agrio.
“En toen… was er die zomer vol wonderen.” Of toch niet voor de “hoeder van sprookjes”? Ik heb het natuurlijk over de Efteling. De Efteling heeft zich, net als ieder ander bedrijf, aan de wet te houden. Ook aan de natuurwetgeving. Tenminste, dat zou je denken. Dat de Efteling als ‘hoeder van sprookjes’ ook in dit kader mogelijk in een sprookje gelooft en een ‘droomvlucht’ neemt, is tot daar aan toe. Maar dat de provincie Noord-Brabant aan dat sprookje meewerkt, vind ik onbegrijpelijk. Toch heeft de provincie dat gedaan. De provincie heeft namelijk door de vingers gezien dat de Efteling haar natuurvergunning overtreedt. Op grond van deze vergunning is een bezoekersaantal van 5 miljoen per jaar bij de Efteling toegestaan. Dat aantal is in ieder geval van belang vanwege stikstofdepositie op het naastgelegen Natura 2000-gebied ‘Loonse en Drunense Duinen & Leemkuilen’. Daarop veroorzaakt de Efteling – uitgaande van het maximum bezoekersaantal van 5 miljoen per jaar – een stikstofdepositie van 15,15 mol/ha/jaar. In 2017, 2018 en 2019 bezochten meer dan 5 miljoen bezoekers de Efteling. Dat is dus een overtreding van de natuurvergunning. Daar moet de provincie handhavend tegen optreden. Dat kan alleen anders zijn als handhaving onevenredig is of als er concreet zicht op legalisatie is. Daarvoor is nodig dat er een nieuwe natuurvergunning komt voor het hogere bezoekersaantal met bijbehorende stikstofdepositie en eventuele andere effecten op Natura 2000-gebieden. Een aanvraag voor die nieuwe natuurvergunning moet dan ook al zijn ingediend en de provincie mag geen beletselen zien om die vergunning te verlenen. De Efteling had weliswaar al een nieuwe natuurvergunning aangevraagd, maar de provincie had die nog niet goed genoeg beoordeeld. Daarom kon niet worden gezegd dat er concreet zicht op legalisatie van de overtreding was. Ook valt niet in te zien waarom handhavend optreden tegen de Efteling onevenredig zou zijn. Rechtbank Oost-Brabant is daar ook duidelijk over in een recente uitspraak over deze situatie: “Iedereen moet zich houden aan de wet, ook de Efteling”. Daarbij merkt de rechtbank ook nog op dat de omvang van de stikstofdepositie van de Efteling op het Natura 2000-gebied zo groot is dat een toename daarvan geen overtreding is die de provincie door de vingers kan zien. Zeker niet omdat de overtreding ook al 3 jaar achter elkaar heeft plaatsgevonden. Terecht is ook de opmerking van de rechtbank dat als de provincie “van een agrariër of een bedrijf verlangt dat zij zich aan de Wnb houden” de provincie de Efteling dan zal “moeten verplichten om hetzelfde te doen.” Dat de Efteling in sprookjes gelooft, is tot daar aan toe. Maar dat de provincie hierin is meegegaan, is onbegrijpelijk!
Franca Damen, advocaat Damen Legal
